Türkiye’nin ilk bor karbür tesisi açıldı

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı ve Savunma Sanayii Başkanlığı işbirliğiyle, Eti Maden ve SSTEK şirketlerinin ortaklığında kurulan Bandırma Bor Karbür Üretim Tesisi’nin açılışı, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın da katıldığı törenle Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğünün Bandırma’daki yerleşkesinde gerçekleştirildi.

Törende bir konuşma gerçekleştiren Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, enerji ve tabii kaynakların her alanında son 20 yılda ciddi ilerleme sağladıklarına değinerek, özellikle bor cevherinde yürüttükleri katma değerli ürün yaklaşımıyla bu ürünün değerini 2 bin kata kadar yükselten teknoloji ve AR-GE altyapısını kurduklarını vurguladı.

Türkiye’nin 100’den fazla ülkeye gerçekleştirdiği bor ihracatıyla dünya bor pazarında yüzde 63 paya ulaşarak lider durumda olduğunu anlatan Dönmez, şöyle devam etti:

“Geçtiğimiz yıl 2,67 milyon ton bor satışıyla kendi ihracat rekorumuzu yeniden kırdık. Ancak büyük ve güçlü Türkiye hedefiyle geleceğe yürüdüğümüz bugünlerde artık bunun da bir adım ötesine geçmek arzusundayız. Türkiye Yüzyılı, teknolojinin, sürdürülebilirliğin, kalkınmanın, istikrarın, bilimin ve üretimin de yüzyılı olacak inşallah. Bizler de bu vizyona uygun bir şekilde enerji ve tabii kaynaklar alanındaki adımlarımızı atıyoruz. Bor cevherinde son dönemde yüksek katma değerli uç ürün üretme çalışmalarımıza ağırlık verdik. Bor karbür de bu anlayışımızın bir ürünü. Bor karbür, yüksek sıcaklığa dayanımı, sertliği, fiziksel mukavemeti düşük yoğunluğuyla, endüstriyel açıdan çok önemli bir malzeme. Savunma sanayisinde, nükleerde, metalürjide, otomotiv sektöründe ve aşınmaya dayanıklı mekanik parçaların üretiminde yaygın olarak kullanılıyor. Kullanıldığı sektöre ve değer zincirindeki yerine göre bor cevheri ham maddeden uç ürüne kadar değerini 2 bin kata kadar katlayabilen bir maden. Bor karbür tesisinden sonra devreye alacağımız lityum karbonat ve ferro bor tesisleriyle böylesine yüksek potansiyeli olan bir cevheri yüksek teknolojiyle işleyerek cevheri mücevher hale getirerek ihraç etmeye başlayacağız. Bugün açılışını yapacağımız yıllık 1000 ton kapasiteye sahip bor karbür tesisiyle ülkemiz bu alanda dünyanın sayılı ülkeleri arasına giriyor. 4 ülke vardı bu ürünü üreten. Şimdi artık 5’inci ülke olarak Türkiye de var. İleri teknoloji ürünlerde kullanılan bor karbürü kendi imkanlarımızla üreterek yeni bir dönemin kapısını aralamış oluyoruz.”

Bakan Dönmez, bor karbür tesisinde tam kapasite çalışmaya başladığında 279 kişinin istihdam edileceği bilgisini verdi.

Bu tesisin ülke ekonomisine doğrudan yıllık 35-40 milyon dolar gelir sağlayacağını aktaran Dönmez, “Bor yatırımlarımız bor karbür tesisimizde sınırlı kalmayacak. Bu yıl içerisinde 700 ton üretim kapasitesine sahip iki yeni lityum tesisimizin de temelini atmayı hedefliyoruz. Yine bu yıl içerisinde geçtiğimiz yıl temelini attığımız ferro bor tesisimizi de hizmete alacağız. Diğer yandan nadir toprak elementleriyle ilgili çalışmalarımızı da bir yandan devam ediyor. Bu yıl pilot tesisimiz inşallah kısa bir süre içerisinde devreye girecek. Oradan elde edeceğimiz veriler tam kapasite çalışacak tesisimiz için referans niteliğinde olacak.” ifadelerini kullandı.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da, yaptığı konuşmada, Türkiye’nin stratejik ürünleri arasında yer alan bor madeninin katma değerini, “cevherden mücevhere” anlayışıyla 300 kat artıracak tesisin açılışı vesilesiyle bir arada olunduğunu belirterek, “Yatırım bedeli 80 milyon doları bulan Bandırma Bor Karbür Üretim Tesisi, bu alanda ülkemizin ilk, dünyanın da sayılı işletmelerinden biri olacaktır.” diye konuştu.

Bor karbürün, sıcaklık ve mekanik dayanıklılığı itibarıyla birçok farklı endüstriyel uygulamalarda aranan ve tercih edilen bir ürün olduğunu vurgulayan Erdoğan, bor karbürün özellikle zırh, aşınmaya dayanıklı mekanik parça üretimi, nükleer tesislerde nötron tutucu gibi uygulama alanlarıyla savunma sanayisinin vazgeçilmezi olduğuna dikkati çekti.

Uçaklardan taktik araçlara, personel yeleklerinden korunaklı levhalara kadar pek çok yerde bu ürünü görmenin mümkün olduğunu dile getiren Erdoğan, “Bandırma tesisimizde yapılacak yıllık 1000 ton üretim, kullanıldığı alanlarda da 150 kattan 2 bin kata kadar varan değer artışları sağlamaktadır. Bir başka ifadeyle bu tesis sayesinde Türkiye, sadece sahip olduğu bor madeninin katma değerini yükseltmekle kalmıyor aynı zamanda ülkemiz, dünyanın en sert üçüncü malzemesinin üretiminde ve satışında önemli bir oyuncu haline geliyor.” ifadesini kullandı.