TÜRKSAT 6A Projesi hızla ilerliyor

TUSAŞ tarafından 2 ayda bir yayımlanan “TUSAŞ MAG” dergisinin 120. sayısında Türksat 6A Projesi’ni konu edinen bir yazıya yer veriliyor.

TUSAŞ MAG dergisinin 120. sayısına, mobil uygulamamızın dergi bölümünden ücretsiz olarak ulaşabilirsiniz.

Dergide yer alan “Deneyim, Kabiliyet, Koordinasyon: TÜRKSAT 6A” başlıklı yazıyı, takipçilerimize sunuyoruz:

DENEYİM, KABİLİYET, KOORDİNASYON: TÜRKSAT 6A

Uzay Sistemleri Genel Müdür Yardımcılığımız tarafından yürütülen TÜRKSAT 6A Projesi tüm paydaşların katkılarıyla hızla ilerliyor. Genel Müdür Yardımcılığımız, şirketimizin üstlendiği sorumlulukların yüzde 84’ünü tamamlarken, proje kapsamında yetiştirilen insan kaynağı ve edinilen deneyim ile ülkemize önemli katkılar sağlamaya devam ediyor.

Devletimizin savunma sanayi başta olmak üzere birçok alanda başlattığı yerli ve millî teknolojiler üretme hedefi çerçevesinde çalışmalarını sürdüren şirketimiz, gökyüzü ve ötesinde hep daha fazlasını hayal etmeye, bu hayalleri ise gerçek kılmaya devam ediyor. Şirketimizin bir hayalini daha gerçekleştirmek için canla başla çalışan Uzay Sistemleri Genel Müdür Yardımcılığı, üstlendiği sorumlulukların yüzde 84’ünü tamamladığı TÜRKSAT 6A Projesi ile adından söz ettiriyor.

Ülkemizin ilk yerli ve millî haberleşme uydusunun geliştirilmesi ve TÜRKSAT A.Ş.’nin uydu ihtiyaçlarının karşılanabilmesi amacı ile başlatılan TÜRKSAT 6A Projesi’nde TÜBİTAK ile Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı fon sağlayıcı kurumlar olarak yer alırken, şirketimiz ile birlikte TÜBİTAK UZAY, ASELSAN ve CTECH firmaları yüklenici olarak görev yapıyor. TÜBİTAK KAMAG 1007 mevzuatına göre yürütülen projede uydunun son kullanıcısı olarak ise TÜRKSAT A.Ş. yer alıyor.

Ülkemizde ilk defa geliştirilecek haberleşme uydusu için proje kapsamında üç farklı model üretilmesi ve üçüncü modelin uzaya gönderilmesi planlanıyor. Mevcut durumda, şirketimizin sorumluluğunda bulunan ilk model başarılı bir şekilde tamamlandı, diğer modeller üzerindeki çalışmalar ise devam ediyor. Uçuş Modeli’nin 2022 yılı sonlarında uzaya fırlatılması hedefleniyor. TÜRKSAT 6A’nın tamamlanmasıyla dünyada haberleşme uydusu üretebilen 10 ülke arasına hızlı bir giriş yapacak olmamız nedeniyle bu proje büyük önem arz ediyor.

Yerli haberleşme uydusu geliştirme, üretim kabiliyeti ve teknolojilerinin kazanılması, ilk millî haberleşme uydusunun yerli imkânlarla üretilmesi amacıyla başlatılan proje ile özgün ve millî bir haberleşme uydusu geliştirerek hizmete sunmak hedefleniyor. Haberleşme uydularına özgü sistem analizleri, güç düzenleme, güç dağıtım, uçuş bilgisayarı, uçuş yazılımları, yapısal ve ısıl tasarım, mekanik yer destek ekipmanları gibi donanım ve kabiliyetlerin proje kapsamında endüstri ve askerî standartlar referans alınarak yerli olarak tasarlanarak geliştirilmesi de projenin amaçları arasında yer alıyor.

Asya, Avrupa ve Afrika’ya hizmet verecek

Proje kapsamında geliştirilecek olan üç modelin ilki olan Isıl Yapısal Yeterlilik Modeli şirketimiz sorumluluğunda, uydunun uzay ortam şartları ve fırlatma esnasında maruz kalınan çevresel etkiler göz önünde bulundurularak tasarlanan yapısal ve ısıl karakteristiğini doğrulamak amacıyla üretildi ve başarıyla test edilerek kalifikasyonu gerçekleştirildi. Projenin ikinci modeli Mühendislik Modeli ile ise, kısmi işlevsel ekipmanlar kullanılarak bir önceki modele ek olarak işlevsel yeterliliğin doğrulanması amaçlanıyor. Üçüncü model ise uzaya fırlatılacak olan Uçuş Modeli olarak tanımlanıyor.

20 kanal Ku-bant faydalı yük kapasitesine sahip TÜRKSAT 6A uydusu ile Asya, Avrupa ve Afrika kıtalarına geniş bant internet, televizyon yayını, noktadan noktaya veri transferi ve GSM hizmetleri gibi veri transferi hizmetlerinin verilmesi planlanıyor. Uydunun diğer teknik özellikleri de yandaki tabloda özetlenmektedir.

Proje çerçevesinde şirketimiz; uydu yapısal yerleşimi, yapısal, ısıl kontrol, kablaj ve kimyasal itki alt sistemlerinin geliştirilmesinden, uydu sistem seviyesi montaj, entegrasyon ve titreşim, akustik ve ısıl vakum gibi çevresel testlerden sorumlu. Şirketimiz ayrıca, tüm proje yürütücülerinin sistem seviyesi faaliyetlerinin yürütüldüğü Uzay Sistemleri Entegrasyon ve Test Merkezi’nin (USET) işletilmesi ve projede yer alan tüm kurum ve kuruluşlara USET faaliyetleri konusunda destek verilmesi konularında da önemli görevler üstleniyor.

Uzay Sistemleri Genel Müdür Yardımcısı Dr. Selman Nas: “Güçlü altyapımızla en ileri uzay araçlarını geliştirebiliyoruz”

Bugüne kadar sırasıyla GÖKTÜRK-2 ve GÖKTÜRK-1 yer gözlem uydularını TUSAŞ tesislerinden uzaya uğurladık. Bu anlamda, TÜRKSAT-6A uydusunun TUSAŞ tesislerinde üretilen ve fırlatma merkezine TUSAŞ’tan uğurlanacak ilk haberleşme uydusu olması bizi ayrıca motive ediyor. TÜRKSAT 6A Uydusu Projesi’nde ulaşılan mevcut aşama, ülkemizin en ileri uzay araçlarını dahi kendi mühendislik ve teknik altyapıları ile geliştirebildiğini göstermektedir. TÜRKSAT 6A’nın birçok millî ve yerli bileşenin uzaya gönderilmesi ile devletimiz iradesinde yürütülen Millî Uzay Programı için oldukça önemli kazanımlar elde edilmektedir

Uzay Sistemleri Entegrasyon ve Test Merkezi (USET)

Ülkemizin uzaya açılan teknoloji kapısı olarak kabul gören USET, uzay sistemlerinin maruz kalacağı zorlayıcı ortamda sorunsuz çalışabileceğinin teminat altına alındığı çevresel test süreçlerine hizmet verebilecek şekilde tasarlandı. 2015 yılında, şirketimizin ana yerleşkesinde hizmet vermeye başlayan, ülkemizin tam kapsamlı ilk ve tek Uzay Sistemleri Entegrasyon ve Test Merkezi’nde yer gözlem, haberleşme ve benzeri özelliklerdeki tüm uzay sistemlerinin fırlatılma anından yörüngeye oturtulmasına kadar geçen süreçte karşılaşacağı ortam koşullarının gerçeğe en yakın şekilde benzetimi yapılıyor.

Yatırım maliyeti Savunma Sanayii Başkanlığı (SSB), Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı ve TÜRKSAT A.Ş. tarafından karşılanan ve işletmesi şirketimiz uhdesinde olan yaklaşık 9.500 m2 kapalı alan, 3.800 m2'lik 100.000 sınıfı temiz oda ve yer destek ekipmanlarına sahip bu merkezde, kütlesi 5 tona kadar birden fazla uydunun aynı anda montaj, entegrasyon ve test faaliyetleri gerçekleştirilebiliyor.

GÖKTÜRK-1 uydusunun sistem seviyesi entegrasyon faaliyetleri sonrası işlevsel ve bileşenlerinin fırlatıcı ve yörüngedeki çevresel koşullara dayanım testlerinin yapıldığı tesiste TÜRKSAT 6A projesi kapsamında faaliyetler devam ediyor. Merkez ayrıca, diğer kurum ve kuruluşların yürüttüğü projelerde de kullanılıyor. Bu kapsamda, TÜBİTAK Uzay’ın geliştirdiği Yer Gözlem Uydusu Projesi’nde ısıl yapısal yeterlilik modeli montaj, entegrasyon ve test faaliyetlerinin tamamlandığı merkezde ASELSAN, ROKETSAN, METEKSAN Savunma ile CTECH Bilişim Teknolojileri gibi birçok kuruluşlarımızca yerli ve millî olarak geliştirilen yüksek teknolojiye dayalı birçok ürünün testleri gerçekleştirilerek, stratejik teknolojilere sahip ürünlerin teknik bilgileri yurt dışına çıkmadan, millî imkânlarla yeterlilikleri doğrulanıyor.

Yetkin ekip, güçlü koordinasyon

100 çalışma arkadaşımızın görev yaptığı proje kapsamında, bazı dönemlerde bu sayı artabiliyor. Hata kabul etmeyen ve yüksek maliyetlere ihtiyaç duyulan projeler olarak nitelendirilen uzay sistemleri için özveriyle çalışan ekibimiz yetkin isimlerden oluşuyor. Bir Ar-Ge projesi olduğu bilinciyle hareket edilirken, bu kapsamda yeni ürünler de geliştiriliyor. Ekibimiz, projenin oldukça büyük ve çok paydaşlı olması sebebiyle düzenli periyotlarla koordinasyon toplantıları gerçekleştirmeye de devam ediyor. Paydaşlarla koordinasyonun sağlanması ve veri paylaşılması amacıyla ortak konfigürasyon yönetim aracı kullanılırken, karşılaşılabilecek problemler ve çözüm yolları için ise alternatif planlar oluşturuluyor.

Projede gelinen aşama

2018 yılında Isıl Yapısal Yeterlilik Modeli’nin üretim ve testlerini başarıyla gerçekleştiren şirketimiz, Mühendislik Modeli’ne ilişkin sorumluğundaki yapısal, ısıl kontrol ve kimyasal alt sistemlerin üretim, entegrasyon ve test faaliyetlerini de 2019 yılı içerisinde tamamladı. 2021 yılında sistem entegrasyonu ve çevresel testleri gerçekleştirecek olan şirketimiz, uzaya gönderilecek Uçuş Modeli’ndeki görev tanımında yer alan üretimlerinde de sona gelmiş durumda. Entegrasyon faaliyetlerini de büyük ölçüde tamamlayan şirketimiz, yüzde 80 oranında ilerleme kaydedilen proje faaliyetlerinde üstlendiği rollerde ise yüzde 84 oranına ulaştı. Bu proje ile insan kaynağının yetiştirilmesi ve teknik altyapının geliştirilmesi konusunda hem şirketimiz hem ülkemiz büyük atılım gösterirken, birçok ürün ise artık yerli sanayimiz tarafından üretebiliyor.

Şirketimizin kazanımları ve gelecek hedefleri

GÖKTÜRK 1 ve GÖKTÜRK 2 projeleri ile yer gözlem ve keşif uyduları konusunda önemli bir tecrübe kazanan şirketimiz, GÖKTÜRK 1 Yenileme Projesi’ne başladı. TÜRKSAT 6A Projesi’nin tamamlanmasının ardından, haberleşme uydusu üretiminde ciddi seviyede tecrübe kazanacak olan şirketimiz, bu tecrübeler ve yeni projelerle ülkemizin uzay teknolojilerinde uluslararası düzeyde faaliyet göstermesi ve bu alanda söz sahibi ülkeler arasına girmesinde önemli rol oynayacak.

Gerçekleştirdiği büyük projeler ile yoğun bir çalışma sistemine sahip olan Uzay Sistemleri Genel Müdür Yardımcılığımız 2021 yılına ise; “TÜRKSAT 6A projesi Mühendislik Modeli çevresel testlerinde ve Uçuş Modeli birleştirme faaliyetlerinde mesafe katetmek, Small-GEO uydu ailesinde kritik aşamaları tamamlamak, ülkemizin yüksek çözünürlüklü uydu ihtiyacını karşılayacak GÖKTÜRK 1 Yenileme Projesi’nde sözleşme için gerekli imzaları atarak, büyük bir ivme kazanmak, iş geliştirme faaliyetleri kapsamında Small-GEO uydusu ile dâhil olduğumuz uluslararası ihale süreçlerinden yeni projeler almak” hedefleriyle hızlı bir giriş yapmış bulunuyor.