MMU'nun motoru için 3 kanaldan çalışmalar yürütülüyor

Savunma Sanayii Başkanı Prof. Dr. İsmail Demir, Hakan Çelik ile yaptığı röportajda Milli Muharip Uçak’ın ilk etapta test uçuşları için belli motor tiplerinin entegre edilmesi hususunda çalışmalar olduğunu ama en nihayetinde bunları gerekli isterleri karşılamayacağını, bunun için de uçakların motorları çok daha kapasiteli olmak durumunda olduğunu söyledi.

Hakan Çelik’in MMU ile ilgili “Türkiye’nin geliştirme çalışmalarına devam ettiği Milli Muharip Uçak’ın Türk Hava Kuvvetleri envanterine ne zaman girmesi gerçekçi bir hedef? Farklı tarihler konuşuldu, açıklandı ama son durum nedir yapılan çalışmalar ışığında?” sorusunu Prof. Dr. İsmail Demir, “Biz hangardan çıkış tarihimizi verdik 2023. İlk uçuşumuzu 2025-2026’ya çekmeye çalışıyoruz. O da olacak gibi. Ondan sonra tabii uçuşla beraber çok sayıda testler gerekiyor. Malum bir hava aracının emniyetli bir şekilde teslim edilebilir hale gelmesinin belirli bir süreci var. Mesela konuyu bilenler bir F-35’in ve ya F-22’nin geliştirme sürecinde ilk uçuştan sonra ne zaman envantere girdiği hatta envantere girdikten sonra bile… Şu anda Amerikan kuvvetlerinde çeşitli F-35’ler var ama hala uçaktaki problemleri duyuyorsunuz, geliştirme faaliyetlerini duyuyorsunuz. Yani envantere girme süreci bile aşama aşama blok blok olacak. O açıdan ilk uçuş sonrası önümüzdeki olgunlaşma sürecinin nasıl gideceği şu anda çok net söylenemeyebilir. Çünkü uçuş ve testler sırasında nelerle karşılaşılabileceğiyle ilgili çok net bir şey söylemek şu anda zor. Ama bu işin dünyadaki sürecine baktığımızda artı 4-5 yıl da oradan gelir.”  şeklinde yanıtladı.

Çelik’in “2025-2026’da uçuş planlanıyor, ilk uçuş hedefleniyor bundan da yaklaşık 5 sene sonra teslimat gibi bir takvim öngörüsü var. Bu uçağın motoru konusunda farklı kurumlarla gerek Türkiye içerisinde geliştirilmesi gerekse tedariği konusunda görüşmeler vardı. Rolls-Royce ile belirli bir yere gelindi mi? Yani bu uçakta Rolls-Royce motoru kullanılması ihtimali hala var mı ve kuvvetli bir seçenek mi?” sorusuna ise Demir, “Rolls-Royce’un orada bu uçak için hazır bir motoru yok. Onlar Türkiye’de kuracakları ve kurdukları bir yapı ile ortaklık ile bu uçak için motor geliştirmeyi teklif ediyorlardı ama o geliştirmenin şartları vardı. O şartlar konusunda bizim kabul edemeyeceğimiz 5-6 tane madde vardı. Onları uzun zaman müzakere ettik. Onların çoğunda istediğimiz yere kadar geldi mesele. Ve şu anda biz anlaşılabilir bir konumda olduğunu düşünüyoruz. Eğer onlarda hazırlar ise bu işi artısıyla eksisiyle bir yere getirebilecek durumdayız. Ancak tabii bu bir kanal. Bu tür projelerde tabii ki çok kanallı ve çoklu düşünmek zorundasınız. Yine ilk hangardan çıkışı ve ilk uçuşları gerçekleştirmek üzere dünyada mevcut bir iki motor tipini seçip uçağımızda kullanmak üzere çalışmalarımız var. O konuda da çalışmalar devam ediyor. Motor tipleri belli. Ayrıca da kendi milli motorumuzu geliştirme çabamız da devam ediyor. Yani üç kanaldan bu işi yürütüyoruz. Rolls-Royce kanalı, diğeri hazır motorları kullanmak. Hazır motor varken neden motor geliştiriyoruz; bir dışa bağımlılığımızı azaltmak istiyoruz, iki mevcut motorların hiçbiri bizim uçak performanslarımızı tam karşılayan motor değil. Şimdi kullanacağımızı söylediğimiz motorlar en azından uçuş testlerimizi yaptırabilecek nitelikte olanlar olduğu için bizi bir yere kadar tatmin eder ama envanterde hava kuvvetlerimizin kullanacağı uçakların motorları çok daha kapasiteli olmak durumunda.” cevabını verdi.

İsmail Demir bu konuda Rolls-Royce ile yürüme ihtimalinin yüksek olup olmadığı sorusuna “Bizim açımızdan sorun büyük ölçüde belli bir yere geldi. Ondan sonrası da diğer tarafa bağlı ki rakamsal bazı konular var onları da gördüğümüzde buna karar vereceğiz. Top karşı sahada diyeyim.” şeklinde karşılık verdi.