Dünya 2018'de savunma sanayiine 1,8 trilyon dolar harcadı Dünya 2018'de savunma sanayiine 1,8 trilyon dolar harcadı

Dünya 2018'de savunma sanayiine 1,8 trilyon dolar harcadı

Dünya 2018'de savunma sanayiine 1,8 trilyon dolar harcadı

16/05/2019 12:52

Dünyada askeri harcamalar 2018'de 1,8 trilyon dolara ulaştı. Birinci sırada ABD, 15'inci sırada Türkiye yer aldı.
BU HABERİ
PAYLAŞ

Stockholm Uluslararası Barış Araştırmaları Enstitüsü (SIPRI) tarafından açıklanan yıllık rapora göre küresel savunma harcamalarındaki yükseliş eğilimi 2018'de de devam etti. 2017’ye oranla yüzde 2,6 artan savunma sanayii harcamaları, 2018 yılında 1 trilyon 800 milyar dolara ulaştı.

SIPRI'nin yıllık raporuna göre dünyada savunma harcamaları Soğuk Savaş sonrasının zirvesinde. Dünyada 2018'de silahlanma için harcanan toplam miktar küresel gayrisafi yurt içi hasılanın yüzde 2,1'ini oluşturdu.  ABD, Çin, Suudi Arabistan, Hindistan ve Fransa 2018'de en fazla askeri harcamayı yapan 5 ülke oldu. Rapora göre, bu 5 ülke küresel savunma harcamalarının yüzde 60'ını yaptı.

Orta Amerika ve Karayipler, Orta Avrupa, Orta ve Güney Asya, Doğu Asya, Kuzey Amerika, Güney Amerika ve Batı Avrupa ülkelerinde askeri harcamalar 2018'de artış gösterdi.

Buna karşın, Doğu Avrupa, Kuzey Afrika, Okyanusya, Güneydoğu Asya ve Sahraaltı Afrika'da savunma harcamaları azaldı.

- Türkiye 15'inci sırada

Türkiye, dünya genelinde en fazla askeri harcama yapan ülkeler sırasılamasında 15'inci sıradaki yerini korudu. Sırasını korumasına karşın bir önceki yıla göre askeri harcamalara yüzde 24 daha fazla bütçe ayıran Türkiye, 19 milyar dolarlık harcamasıyla ilk 15 ülke arasında askeri harcamasını en fazla artıran ülke oldu.

Tükiye'nin askeri harcamalarındaki artış ile ilgili konuşan SIPRI araştırmacısı Nan Tian, "Türkiye hızlı askeri teçhizat teslimatı konusunda giderek daha fazla harcama yapıyor ve bir yandan da yüklü miktarda silah satın alıyor." ifadesini kullandı. Tian ek olarak "Türkiye ayrıca Suriye'deki Kürt gruplara karşı askeri harekâtını genişletiyor, bu da çok fazla paraya mal oluyor." şeklinde konuştu.

- ABD birinci sırada

Askeri harcamalara en büyük bütçeyi ayıran ülke 2018 yılında yine Amerika Birleşik Devletleri oldu. Yıllık askeri harcaması 649 milyar dolara ulaşan ABD'denin bu harcamalarında yüzde 4 oranında bir artış oldu.

Dünyada silahlara harcanan miktarın tek başına yüzde 36'sını ABD gerçekleştirdi.

SIPRI Silah ve Askeri Harcama Programı Direktörü Aude Fleurant, söz konusu artışın Başkan Trump yönetiminin bir önceki yıl kararlaştırdığı silah alım programlarının 2018'de uygulamaya geçirilmesinden kaynaklandığını kaydetti.

ABD'nin toplam askeri harcamaları halen zirve noktasına ulaştığı 2010 yılının gerisinde. 2010 yılında Washington'ın askeri harcamaları şu andaki miktardan yaklaşık beşte bir oranında daha fazlaydı.

- Çin ikinci sırada

Pekin'in 2018 yılında askeri harcamalar için ayırdığı 250 milyar dolar, küresel askeri harcamaların yüzde 14'üne denk geliyor.

Çin'in harcamalarındaki yükseliş eğilimi devam etmesine karşın 2018'deki yüzde 5'lik artış, 1995 yılından bu yana ülkede gözlemlenen en düşük artış yüzdesi olarak kayda geçti. SIPRI araştırmacısı Nan Tian bu durumu Çin'deki ekonomik büyümenin yavaşlamasının bir sonucu olarak değerlendirdi.

- Suudi Arabistan üçüncü sırada

Suudi Arabistan ise 67 milyar 600 milyon dolar ile üçüncü sıradaki yerini korudu.

- Hindistan dördüncü sırada

Bu dönemde Hindistan, askeri harcamasını yüzde 3,1 oranında artırarak 66,5 milyar dolara çıkardı. 

- Fransa beşinci sırada yer aldı

- Rusya altıncı sırada

2018 yılında askeri harcamaları için 61 milyar 400 milyon dolarlık bir bütçe ayıran Rusya, 2017’ye göre yüzde 3,5 oranında azalttığı bütçesi ile 2017'de dördüncü sıradayken 2018'de altıncı sıraya geriledi. Moskova aynı zamanda 2006 yılından bu yana ilk kez ilk beşteki yerini kaybetti. 

- İngiltere yedinci sırada

- Almanya sekizinci sırada

İsveç merkezli kurumun raporuna göre 2017'de en çok askeri harcama yapan ülkeler sıralamasında dokuzuncu sırada olan Almanya 2018'de sekizinci sıraya yükseldi. Almanya bu dönemde savunma bütçesi için 49 milyar 500 milyon dolarlık bir pay ayırdı.

- Japonya dokuzuncu sırada

- Güney Kore onuncu sırada

- Asya

Pakistan’ın askeri harcaması ise 11.4 milyar dolara ulaşarak yüzde 11 oranında büyüdü. Güney Kore de askeri harcamasını 43.1 milyar dolara çıkardı.

- Orta ve Doğu Avrupa ülkelerindeki artışlar

Orta ve Doğu Avrupa’daki birçok ülkenin 2018’deki askeri harcamalarında büyük oranlarda artışlar yaşandı. Polonya’da askeri harcamalar yüzde 8,9 artarak 11,6 milyar dolara ulaştı. Ukrayna’nın askeri harcamaları ise yüzde 21’lik artışla 4.8 milyar dolar oldu. 

Bulgaristan, Letonya, Litvanya ve Romanya tarafından yapılan askeri harcamalar bu dönemde yüzde 18’den yüzde 24’e çıktı.

SIPRI Araştırmacısı Pieter Wezeman raporda “Orta ve Doğu Avrupa'daki artışlar büyük ölçüde Rusya'dan gelen tehdit algısının artmasından kaynaklanıyor.” yorumunda bulundu. Wezeman “Bu ülkelerdeki artış, Rus askeri harcamalarının son iki yıldır düşmesine rağmen oluyor.” dedi.

- Diğer gelişmeler

Güney Amerika’daki askeri harcamalar yüzde 3,1 arttı. Bu, büyük ölçüde Brezilya’nın harcamalarındaki artıştan (yüzde 5,1) kaynaklandı.

Afrika’daki askeri harcamalar yüzde 8,4 oranında azaldı ve 2018 yılı, son beş yılda azalışla geçen geçen dördüncü yıl oldu. Askeri harcamalar Cezayir'de yüzde 6,1, Angola yüzde 18 ve Sudan yüzde 49 oranlarında azaldı.

NATO üyesi 29 ülkenin toplam askeri harcaması, 2018'de dünya harcamalarının yüzde 53'ünü oluşturarark 963 milyar doları buldu.
2018’deki askeri harcamalarda en büyük artış ABD’de (+27.8 milyar dolar) yaşanırken en büyük düşüş Suudi Arabistan’da (-4.6 milyar dolar) oldu.

Türkiye askeri harcamalarını 2018’de yüzde 24 oranında artırdı ve dünyanın en büyük askeri harcamasını yapan ilk 15 ülke arasında yer aldı. Türkiye’nin yıllık askeri harcaması 19 milyar dolara yükseldi.

- Milli gelire oranla harcama en fazla Orta Doğu'da

Çalışma, toplam askeri harcamanın ülkenin milli gelirine oranı bakımından en fazla harcama yapan ilk 10 ülkeden altısının Orta Doğu'da olduğunu gösterdi. Buna göre Suudi Arabistan geçen yılki harcamasını 4,6 milyar dolar azaltmış olmasına rağmen milli gelirinin yüzde 8,8'ine denk gelen savunma alımı ile milli gelirine oranla en fazla askeri harcama yapan ülke oldu. Bölgedeki diğer ülkelerden Umman milli gelirinin yüzde 8,2'sini; Kuveyt yüzde 5,1'ini; Lübnan yüzde 5'ini; Ürdün yüzde 4,7'sini ve İsrail yüzde 4,3'ünü savunma harcamalarına ayırdı.

- Silaha kişi başına 239 dolar harcanıyor

SIPRI raporunun bulgularına göre tüm dünyadaki silahlanma için kişi başına 239 dolar harcanıyor. Bu miktar aynı zamanda tüm dünya ülkelerinin gayrisafi yurtiçi harcamalarının (GSYİH) toplamının yüzde 2,1'ine denk geliyor.

Rapora göre ayrıca Suriye, Birleşik Arap Emirlikleri, Katar ve Yemen gibi ülkelerden yeterince veri girişi olmaması, savunma için yapılan harcamaların gerçekte daha yüksek olduğu tahminlerini beraberinde getiriyor.