Bir baraj savaşa yol açabilir mi? (16)

ABD hükümeti dün (Cuma), önceki Beyaz Saray yönetiminin aldığı kararı iptal ederek, Etiyopya'ya yardımların devam edeceğini açıkladı. Ayrıca, Mısır ve Sudan'ı içeren Nahda (Rönesans/Hedasi) Barajı'na yönelik diplomatik bir çözüm umudunu dile getirdi. 

Eski ABD Başkanı Donald Trump yönetimi, geçen yıl Eylül ayında, ABD’nin öncülüğünde başlatılan Nahda Barajı ile ilgili müzakerelerin başarısız olmasının ardından uzlaşmazlıkla suçlanan Etiyopya'ya yönelik 272 milyon dolarlık yardımı askıya aldığını duyurmuştu.

ABD Başkanı Joe Biden yönetimi ise Mısır ve Sudan'ın kendileri için bir tehdit olarak gördükleri baraj projesiyle ilgili tutumunu gözden geçirdi. Fransız haber ajansına (AFP) göre ABD yönetimi artık söz konusu projeyi sağladığı kamu yardımları ile ilişkilendirmediğini belirtti. 

ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Ned Price yaptığı açıklamada, "ABD, Etiyopya'ya yardımların geçici olarak askıya alınması kararını ABD’nin Nahda Barajı'na ilişkin pozisyonuyla ilişkilendirmekten vazgeçmeye karar verdi" dedi.

Price açıklamasında, “Baraj konusunda anlaşmaya varmaları için Etiyopya, Mısır ve Sudan'ın ortak ve yapıcı çabalarını desteklemeye devam ediyoruz” ifadelerini kullandı.

Sudan, Şubat ayı başlarında yaptığı açıklamada, Etiyopya’nın Nil Nehri’ndeki Nahda Barajı'nın doldurulmasının ikinci aşamasını başlatma planının ulusal güvenliğine "doğrudan bir tehdit" oluşturduğu konusunda uyarıda bulunmuştu.

Sudan, Mısır ve Etiyopya, yaklaşık 10 yıldır Etiyopya’nın Mavi Nil üzerinde inşa ettiği Nahda Barajı’nın işletilmesi ve doldurulması konusunda müzakerelerde bulunuyor. Ancak taraflar henüz bir anlaşmaya varmadı.

2011 yılında başlatılan proje, tamamlanması halinde Afrika'nın en büyük hidroelektrik tesisi olacak. Aşağı havzadaki iki ülke Sudan ve Mısır ise, barajın kendi alanlarını tehdit etmesinden endişe ediyor.

Sudan, baraj krizini çözmek için Birleşmiş Milletler (BM), Afrika Birliği (AfB) ve ABD’nin arabuluculuğunu öneriyor. Sorunun tarafları arasındaki son müzakere turu ise başarısız olmuştu.

Etiyopya’ya yardımların yeniden başlatılmasının belirlenmeyen diğer faktörlere bağlı olacağını ifade eden Price, ancak insani yardımların bundan ayrı tutulacağını bildirdi.

Biden ve Trump yönetimleri, Etiyopya Başbakanı Abiy Ahmed'in Kasım ayında bir saldırı başlattığı Tigray'daki insani durumla ilgili endişelerini dile getirdi. Uluslararası Kriz Grubu'na göre, bölgedeki çatışmalar nedeniyle binlerce kişi hayatını kaybederken, on binlercesi ise komşu Sudan'a kaçtı.

Kaynak: Şarku'l Avsat