Avrupa'dan F-35'e alternatif 6. nesil uçak

Geleceğin savaş uçağı olarak adlandırılan ve sınıfının en iyisi olarak lanse edilen Amerikan Lockeed Martin imalatı F-35 savaş uçağı projesi kurucu 10 ülkenin ortaklığı ile başlamış ve Kasım 2016 itibariyle 180 adet üretilerek çeşitli ülkelerin hava kuvvetleri filosunda katılmıştı.

İlk uçuşunu 2006 yılında yapan F-35’in en büyük müşterilerinden birisi de uçağın önemli gövde parçalarını üreten Türkiye idi ve Ankara 100 adet almayı taahhüt etmişti. Türkiye için üretilen 4 uçağın teslim edilmesi beklenirken, S-400 krizi devreye girince teslimat planı durdurulmuştu.

AVRUPA ÜLKELERİNDEN F-35 KONUSUNDA FARKLI SESLER

Eurofighter Typhoon uçaklarının imalatçısı Avrupa ülkelerinden ise F-35 konusunda farklı sesler çıkıyordu. Birçok Avrupa ülkesi F-35 siparişi verirken başını Almanya’nın çektiği bir grup ülke ise ABD yapımı 5.nesil savaş uçağı yerine AB içinde üretilecek bir uçak alınması taraftarıydı. Bu amaçla kıta Avrupa’sının güçlü askeri teknoloji ve sanayisine sahip iki ülkesi, Almanya ve Fransa 5. nesil trendini atlayarak 6. nesil savaş uçağı üretmek için birleşti. Böylelikle, Paris ve Berlin, 5. nesil yarışında aradaki mesafeyi kapatmaya çalışmadan, şu anda 4,5. nesil (Dassault Rafale ve Eurofighter Typhoon) uçaklarla donatılmış hava kuvvetlerini doğrudan 6. nesil uçaklara uygun yeteneklere yükseltmeye karar vermiş oldu.

İNSANLI VEYA İNSANSIZ UÇABİLECEK

Fransız Devlet Başkanı Emmanuel Macron ve Almanya Şansölyesi Angela Merkel’in 2017 yılında ilk kez dile getirdikleri ortaklaşa bir yeni nesil savaş uçağı üretme fikri resmen hayata geçti. Almanya Savunma Bakanı Ursula von der Leyen ve Fransa Savunma Bakanı Florence Parly geçtiğimiz günlerde Avrupa'nın muhtemelen en iddialı ortak savunma projesini duyurdu. Dr. Can Kasapoğlu’na göre 6. nesil platformlar ve hava harp sistemleri, 5. nesil uçakların devrim niteliğindeki özelliklerine ek olarak başka çığır açıcı teknolojik imkanlara da sahip olacak. Altıncı nesil, birçok açıdan 5. nesil uçağın yeteneklerinin ötesine geçecek. Mevcut literatür, 6. nesil platformların “insanlı olması isteğe bağlı” bir formatta olacağını gösteriyor ki bu da hem pilotlu hem de pilotsuz uçabilecekleri anlamına geliyor. Böyle bir gelişme dünya hava kuvvetlerinin muharebe düzenlerinde çok kritik bir geçişe işaret edecek. Altıncı nesil uçakların dikkati çeken muhtemel bir niteliği de, drone sürü taarruzları (swarm attack) için bir platform olarak görev yapabilecek olması.

İNGİLTERE TEMPEST'E İSVEÇ'İ ORTAK ALDI

Almanya ve Fransa’nın 6.nesil savaş uçağını tüm Avrupa’ya pazarlamayı düşünerek F-35’in program ortağı olan İngiltere’yi yanlarına almaları bekleniyordu. Ancak Brexit kararı sonrası Londra hükümeti Paris ve Berlin’le ortak bir proje içinde yer almaktansa kendi 6.nesil savaş uçağı projesine start verdi. Tempest adı verilen bu projeye askeri savunma sanayiinde bir başka güçlü olan İsveç de katıldı. Londra hükümetinin direkt 18 bin kişinin istihdam edileceği proje için Gripen uçağı ile bu alandaki uzmanlığını kanıtlamış İsveç ile görüştüğü zaten biliniyordu. İki ülke arasında bu konudaki ortaklığın 19 Temmuz’da başlayacak olan Royal International Air Tattoo (RIAT)’ta resmen duyurulması bekleniyor.  İngiltere Asya pazarına açılmak içinde projeye Japonya’nın dahil olmasını istiyor.

Tempest, 2018’de Farnborough Hava Gösterisi sırasında ilk kez dünya kamuoyuna tanıtılmıştı. İngiliz hükümeti, BAE Systems, Rolls-Royce, füze üreticisi MBDA ve Leonardo’nun İngiltere kolu kolu tarafından üretilecek olan yeni savaş uçağını finanse etmek için ilk etapta 2.5 milyar dolar taahhüt etmişti.

İngiliz Kraliyet Havayolları (RAF) Tempest savaş uçağını, 2040 yılında Typhoon uçaklarının yerine ikame etmek istiyor. Yeni uçağın pazarlanması konusunda İngiltere ve İsveç’in zorlanabileceği tek konunun İsveç ihracat yönetmeliği olacağı konuşuluyor. Zira savaş uçağı ve savunma sanayi ürünlerinin satımı konusunda İsveç’ta çok katı kurullar var.

İngiltere’nin de artık resmen üretim programına start vermesiyle altıncı nesil savaş uçağı pazarında ciddi bir rekabet yaşanacak.

Kaynak: www.kokpit.aero