2019'da silah ve mühimmat yatırımı milyar dolarlara vardı

2019 yılında savunma sanayiine yönelik teşvike bağlanan yatırımların tutarı, önceki 18 yılın toplamına yaklaşıyor. Bu alandaki yatırımların, özellikle 2010 yılından sonra giderek hızlandığı gözleniyor. Son 10 yıllık dönemde hem proje sayısında hem de projelerle öngörülen yatırım tutarlarında ciddi artışlar dikkati çekiyor. Sadece geçen kasım ayında özel sektör ortaklı Konya Aselsan’ın 633 milyon liralık silah ve mühimmat üretimine yönelik yatırımı teşvik belgesine bağlandı. Geçen yılın kasım ayında 877.7 milyon lira yatırım öngören 14 proje daha başladı. 2019’un 11 aylık döneminde silah ve mühimmat yatırımlarının tutarı 63 projede 1 milyar 826 milyon liraya ulaştı. Bu hız ile yıl bazında 2 milyarı geçmesi bile mümkün. Bu rakamın önceki 18 yılın toplamına yaklaştığını belirtelim.

Yatırım teşvik belgesi verilerinde en dikkat çekici gelişmelerden birisi, silah ve mühimmat yatırımlarındaki artış. 2015’ten bu yana düzenli artışlar olmakla birlikte, 2019 yılı yatırımların iki kat arttığı, yıl bazında 2019’un önceki 18 yılın toplamına yaklaştığı bir yıl oldu.

Silah ve mühimmat yatırımlarının ağırlığını daha önce kamu savunma sanayi şirketlerinin yatırımları ile yine SSM ihaleleriyle özel sektörce üretilen kamu projeleri oluşturuyordu. Özel sektördeki yatırımlar çok sınırlıydı. Tabloda, 2001’den sonraki dönemde bu sektöre yatırımlar gözüküyor. 2011’e kadar yıllık toplamda 100 milyon lirayı bir kez geçmiş. 2013’ten sonra ise dikkat çekici şekilde artışlar var. Proje sayıları da yatırım bedelleri de artıyor.

2019’u bu sektörde önceki yıllardan ayıran şey, yatırımların patlama ölçüsüne varması… 2001 – 2018 döneminde, silah ve mühimmat üretimi amaçlı projelerin toplam yatırım bedeli 2.2 milyar liradır. 2019 yılının sadece 11 ayı 1.8 milyar liradır. Aralık ayı ile birlikte, yıllık bazda özel sektör silah ve mühimmat yatırımların 2 milyar lirayı da geçebileceği öngörülebilir. Bu da önceki yıllarda görülmüş şey değildir. Kasım ayı yatırımları içinde 633 milyon lira ile en büyük yatırım olarak dikkat çeken Konya Aselsan, özel sektör ortaklı bir şirkettir. Bu sektördeki yatırımların karlılıktan çok taleple ilişkisi olduğu düşünülebilir. Ne şekilde yorumlanırsa yorumlansın, bu boyutta yatırımların, ‘silah ve mühimmat’ sektörünü, giderek ciddi yatırım çeken sektörler düzeyine çıkarmaktadır.

Fabrika yatırımı yaptı

Aselsan Konya Savunma Sanayi AŞ, yeni bir şirket. Bir yıl önce tescil edildi. Şirketin %51'i Aselsan’a, %49'u 24 Konyalı girişimcinin kurduğu Konya Savunma Sanayi AŞ'ye aittir. Kuruluştan hemen sonra Konya’da fabrika yatırımına başladı. Fabrika inşa süreci devam ederken, şirket bir yandan da imalat – üretime geçme hazırlığında. Bu yatırım, şirketin ilk büyük projesi olarak dikkat çekiyor.

Şirketin sicil kaydı amaç maddesinde; “Her nevi silah ve silah sistemleri başta olmak üzere savunma sanayi ürünlerine yönelik olarak araştırma, tasarım, geliştirme ve mühendislik faaliyetlerini gerçekleştirmek, söz konusu silah, silah sistemleri ve savunma sanayi ürünlerinin üretimini, test, montaj ve entegrasyonunu, satış ve pazarlamasını, ithalat ve ihracatını yapmak, eğitim, bakım ve satış sonrası hizmet vermek, bu konularla ilgili her türlü ticari ve sınaî faaliyette bulunmak” amacı ile kurulduğu belirtiliyor.

Şirketin Yönetim Kurulu Başkanı İbrahim Koyuncu, daha önce yaptığı bir açıklamada, “Konya'da güçlü bir savunma sanayi ekosistemini kurmak için çalışıyoruz. Aselsan ile Konyalı girişimcilerin hayata geçireceği Aselsan Konya Silah Sistemleri Fabrikası bunun en kritik adımlarından biri. Fabrikanın bulunduğu 1.8 milyon metrekarelik alan önemli bir endüstri bölgesidir” demişti.

Diyarbakır Lojistik Merkezi 482 milyonluk yatırıma başlıyor

2019 yılının kasım ayında toplamda 13.8 milyar lira yatırım öngören 622 proje yatırım teşvik belgesi aldı. Rakamı önceki aylara göre bir miktar daha yukarı çeken kamu projeleri oldu. TCDD’nin demiryolu taşımacılığı konusundaki 2 milyarlık projesi, Mersin BB’nin 432 milyon liralık yatırımı, diğer belediye ve kamu kurumlarının 200 milyon lirayı bulan yatırımları dikkat çekti.

102 proje yer aldı

Kasım teşvikleri listesinde 20 milyon liradan fazla yatırım öngören görece büyük 102 proje yer aldı. Genel tablo yatırım eğilimlerinde belirgin bir farklılaşmaya işaret etmiyor. Kasım teşvikli projelerinden Diyarbakır Lojistik Merkezi AŞ’nin 482 milyon liralık yatırımı dikkat çekiyor. Yatırımcı şirket, Diyarbakır Uluslararası Lojistik Merkezi İşletmeciliği AŞ. Bu merkezin kurulması konusunda uzun zamandır çalışma yapılıyordu. Teşvik belgesi yatırım aşamasına geçildiğini gösteriyor.

Kaynak: dunya.com